Тема: Праваслаўная царква на Століншчыне ў 1920–1930-я гг.

” першай главе даецца агульна¤ характарыстыка станов≥шча правасла ¢най царквы ¢ —тол≥нск≥м павеце ¢ 1920 Ц 1930-х гг. ƒруга¤ глава прысвечана ап≥санню арган≥зацыйнай структуры правасла ¢най царквы на тэрыторы≥ —тол≥нскага павета ¢ вывучаемы перы¤д.

...Ѕеларус≥, Ћ≥тве, ”кра≥не ≥ ≥ншых рэг≥Єнах ¬ Ћ устал¤валас¤ ¢ с¤рэдз≥не XV ст. Ќаступны¤ не вельм≥ значны¤ змены залежал≥ гало¢ным чынам ад тэрытары¤льных межа¢ ¬ Ћ ≥ –ускай дз¤ржавы. 2. ”заемааднос≥ны правасла ¢вай царквы са свецкай уладай.

ѕершым давол≥ моцным штуршком да адна¢ленн¤ перапыненых у часы –эфармацы≥ старада¢н≥х палем≥чных спрэчак пам≥ж катал≥цызмам ≥ правасла ¢ем з'¤в≥¢с¤ выхад з друку кн≥г≥ на польскай мове в¤домага дзе¤ча –эчы ѕаспал≥тай езу≥та ѕ¤тра —карг≥ (1536Ц1612...

...ва ¢с≥х сферах грамадскага жыцц¤: пал≥тыцы, ≥дэалог≥≥, культуры ≥ ≥нш. ”заемааднос≥ны канфес≥й, першым чынам сно¢ных хрысц≥¤нск≥х ( правасла ¢най ≥ катал≥цкай), аказал≥ прыкметны ¢плы¢ на этничны¤ працэсы ¢ рэг≥Єне, на фармаванне. беларускай нацы≥.

...адмiнi-страцыi той акал≥чнасцю, што м¤сцовае правасла ¢нае св¤тарства, а ра-зам з iм i вернiкi, знаходз¤цца пад пэ¢ным рэлiгiйна-палiтычным уплывам правасла ¢най ћасквы. —а стварэннем у Єй самастойнага ≥ не залежнага ад анстанц≥нопал¤ патры¤рхату.

...сторыка¢ рэл≥г≥йна¤ праблема за¢сЄды заставалас¤ самай важнай. ” сва≥м «√≥старычным вестцы пра ¢зн≥кненне ¢ ѕольшчы ун≥≥» (ћ., 1805) Ѕантыш- аменск≥ паказвае на адкрыта антынародны характар ??Ћюбл≥нскай ун≥≥, ¤е нак≥раванасць супраць правасла ¢¤.

...прымаючы катал≥цызм, станав≥л≥с¤ чужародным элементам у сва≥м нацы¤нальным ас¤роддз≥. ј карале¢ска¤ ¢лада –эчы ѕаспал≥тай, карыстаючыс¤ правам патранату, став≥ла правасла ¢нае духавенства ¢ по¢ную залежнасць ад самавольства свецк≥х феадала¢. ”